Cyberbezpieczeństwo w ochronie zdrowia: kluczowe strategie zabezpieczania środowiska

Branża ochrony zdrowia w coraz większym stopniu bazuje na technologiach, które pozwalają oferować najwyższej jakości usługi dla pacjentów, ułatwiają działania operacyjne i obsługują systemy gwarantujące bezpieczeństwo placówek. Cyfrowe dane pacjentów, urządzenia medyczne połączone z siecią oraz systemy automatyzacji budynków zwiększają efektywność codziennej pracy, jednak jednocześnie są źródłem nowych wyzwań.

Rosnąca liczba i skala cyberataków wycelowanych w sektor ochrony zdrowia pokazuje, że potrzeba należytego zabezpieczenia technologii medycznych jest większa niż kiedykolwiek wcześniej.

W tym tekście zagłębimy się w temat cyberbezpieczeństwa w ochronie zdrowia, powstających zagrożeń oraz kluczowych strategii pozwalających zwiększyć jakość ochrony.

1. Czym jest cyberbezpieczeństwo w ochronie zdrowia?
2. Powstające zagrożenia
3. Dlaczego cyberbezpieczeństwo w dalszym ciągu jest dużym problemem w ochronie zdrowia?
4. Czynniki pozwalające zapewnić skuteczną ochronę
5. Jak nowoczesne rozwiązania mogą pomóc w zabezpieczaniu placówek ochrony zdrowia?

Czym jest cyberbezpieczeństwo w ochronie zdrowia?

Cyberbezpieczeństwo w ochronie zdrowia rozumiemy jako zbiór praktyk, procedur i technologii wykorzystywanych do ochrony przed cyberzagrożeniami informacji dotyczących stanu zdrowia, usług świadczonych pacjentom, urządzeń medycznych oraz całych placówek. Luka w zabezpieczeniach może prowadzić do zmniejszenia bezpieczeństwa pacjentów, naruszenia prywatności, kradzieży tożsamości, znacznych strat finansowych, a nawet do narażenia zdrowia i życia ludzi. Co istotne, problemy tego rodzaju prowadzą do znacznego zmniejszenia zaufania pacjentów.

Czy placówek medycznych narażonych na cyberincydenty jest dużo? Eksperci z firmy Claroty, zajmującej się bezpieczeństwem w ochronie zdrowia, wykryli zatrważającą liczbę podatnych urządzeń medycznych: 77% systemów IT stosowanych w szpitalach, 72% urządzeń do obrazowania (tomografy, ultrasonografy itp.), 35% medycznych urządzeń IoT oraz 30% urządzeń laboratoryjnych. Wszystkie te urządzenia mają jedną cechę wspólną – na każdym z nich wykryto przynajmniej jedną lukę w zabezpieczeniach, która została już w przeszłości wykorzystana przez cyberprzestępców do przeprowadzenia poważnych ataków. Mnogość znanych podatności połączona z ograniczeniami w zakresie czasu i zasobów zespołów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo IT w placówkach ochrony zdrowia sprawia, że sprawna i precyzyjna obsługa incydentów jest znacznie utrudniona, co jednocześnie zwiększa prawdopodobieństwo ataku, który może poważnie wpłynąć na codzienne funkcjonowanie i bezpieczeństwo placówki.

Aby zapewnić prawidłowy poziom cyberhigieny, placówki ochrony zdrowia mogą podjąć wiele działań, jednak najefektywniejszym sposobem zabezpieczenia organizacji jest wdrożenie kompletnej platformy cyberbezpieczeństwa, która chroni wszystkie systemy cyberfizyczne. Dokonanie dobrego wyboru takiego rozwiązania wymaga jednak zrozumienia wszystkich zagrożeń, z jakimi może się mierzyć placówka. Przyjrzyjmy się zatem najpoważniejszym problemom związanym z cyberbezpieczeństwem w ochronie zdrowia.

Powstające zagrożenia

Wraz z rozwojem i coraz większą zależnością od technologii ewoluują także taktyki stosowane przez cyberprzestępców, co wymaga należytego zabezpieczenia systemów, urządzeń i danych. Oto najważniejsze zagrożenia pokazujące, dlaczego cyberbezpieczeństwo w dalszym ciągu stanowi poważne wyzwanie w ochronie zdrowia:

1. Urządzenia medyczne połączone z siecią: wszystkie urządzenia działające w sieci mogą być podatne na cyberataki, jeżeli pracują z przestarzałymi wersjami oprogramowania, posiadają znane luki, cechują się niedoborami w zakresie funkcji bezpieczeństwa lub dostęp do nich jest uzyskiwany przez producentów czy pracowników przy użyciu niewystarczająco bezpiecznych narzędzi.
2. Systemy związane z automatyzacją budynków: systemy te obejmują sterowanie ogrzewaniem, wentylacją, klimatyzacją, windami i innym sprzętem mechanicznym lub elektrycznym, który jest krytyczny z punktu widzenia prawidłowego funkcjonowania placówki. Skuteczny atak na każdy z tych systemów może prowadzić do poważnego zagrożenia zdrowia pacjentów.
3. Ransomware: ataki ransomware polegają na szyfrowaniu danych ofiary przez cyberprzestępców, którzy następnie żądają zapłacenia okupu za przywrócenie dostępu. Takie ataki mogą mieć druzgocący wpływ na placówkę medyczną, ponieważ prowadzą do utrudnień w dostępie do krytycznych danych pacjentów, zakłócają możliwości świadczenia usług i generują straty finansowe.
4. Ataki na łańcuch dostaw: tej metody cyberprzestępcy używają, by infiltrować placówki medyczne poprzez ich zewnętrznych partnerów, podwykonawców lub dostawców usług. Z uwagi na fakt, że branża medyczna w coraz większym stopniu korzysta z takich dostawców, np. w zakresie zarządzania danymi czy telemedycyny, potencjalny atak na łańcuch dostaw może prowadzić do poważnych zakłóceń w świadczeniu krytycznych usług.
5. Atak na środowisko chmurowe: ze względu na łatwość dostępu i zmniejszenie kosztów, coraz więcej danych medycznych przenosi się do chmury. Ataki na chmurowe magazyny danych oraz usługi mogą prowadzić do wycieków danych, a w efekcie do naruszenia prywatności pacjentów.
6. Phishing: atak polegający na nakłonieniu pracowników do ujawnienia poufnych informacji, takich jak nazwy użytkowników i hasła, może dać atakującym nieautoryzowany dostęp do danych osobowych oraz dotyczących historii leczenia, co w efekcie wpływa na możliwość świadczenia usług oraz naraża placówki medyczne na kary finansowe, np. związane z naruszeniem RODO.

Dlaczego cyberbezpieczeństwo w dalszym ciągu jest dużym problemem w ochronie zdrowia?

Obserwując w mediach relacje o coraz częstszych, dotkliwych cyberincydentach oraz istniejące i nadchodzące regulacje mające zapobiegać kolejnym atakom, można zadać pytanie: dlaczego ochrona zdrowia w dalszym ciągu ma problem z cyberbezpieczeństwem? Odpowiedzieć na to pytanie można tylko w jeden sposób: to skomplikowane.

Wiele organizacji ochrony zdrowia rozumie, że podejmowanie działań związanych z zapobieganiem cyberatakom jest ogromnie ważne, jednak borykają się one z ograniczeniami finansowymi i kadrowymi. Przy skromnych zasobach i budżecie na cyberbezpieczeństwo placówki medyczne po prostu mogą nie mieć środków pozwalających na eksperckie zabezpieczenie urządzeń.

Zabezpieczanie urządzeń medycznych i systemów automatyzacji budynków w środowiskach ochrony zdrowia pociąga za sobą określone wyzwania, w tym:

1. Brak widoczności urządzeń: jeżeli nie znasz lokalizacji wszystkich urządzeń funkcjonujących w Twojej sieci, nie możesz wiedzieć, czy wszystko jest należycie chronione. Dlatego kluczowe jest posiadanie pełnego wglądu w cały inwentarz. Niestety, w przypadku wielu urządzeń medycznych i związanych z automatyzacją budynków profilowanie przy użyciu tradycyjnych metod może być bardzo trudne (np. ze względu na specyficzne protokoły komunikacji sieciowej). Do zapewnienia pełnej widoczności niezbędne jest rozbudowane rozwiązanie, które pozwala na korzystanie z wielu metod gromadzenia i analizy danych.
2. Skomplikowany krajobraz regulacyjny: systemy medyczne muszą być zgodne z rozmaitymi regulacjami oraz standardami, które zapewniają ich prawidłowe i bezpieczne funkcjonowanie. Zachowanie i wykazywanie tej zgodności bez odpowiednich narzędzi może być bardzo trudne.
3. Przestarzałe urządzenia: w większości przypadków urządzenia medyczne są projektowane z myślą o wieloletniej, nieprzerwanej pracy, co sprawia, że ich ochrona przed cyberatakami często jest problematyczna. Starsze urządzenia nie były projektowane z uwzględnieniem zasad bezpieczeństwa IT, posiadają przeterminowane systemy operacyjne, a w niektórych przypadkach ich cykl życia może być bliski końca i do zapewnienia bezpieczeństwa sieci konieczna jest ich wymiana.
4. Transformacja cyfrowa: środowiska medyczne wyewoluowały z infrastruktur odizolowanych do połączonych. Współdziałanie systemów IT oraz OT tworzy nowe możliwości przy jednoczesnym rozszerzaniu powierzchni ataków i generowaniu nieznanych wcześniej możliwości dla cyberprzestępców.

Czynniki pozwalające zapewnić skuteczną ochronę

Wymienione powyżej przykładowe czynniki pokazują, że do zapewnienia cyberbezpieczeństwa placówki ochrony zdrowia konieczne jest zastosowanie platformy, która wyeliminuje problemy związane z brakami kadrowymi, zapewni ciągły monitoring zagrożeń i skutecznie wesprze wydajność operacyjną przy jednoczesnym uwolnieniu zasobów oraz zwiększeniu ogólnej sprawności w funkcjonowaniu organizacji. Rynek obfituje w rozwiązania cyberbezpieczeństwa i w wielu przypadkach producenci utrzymują, że wspierają ochronę placówek medycznych. Dlatego znalezienie platformy, która oferuje skuteczne zabezpieczenie wszystkich aspektów środowiska charakterystycznego dla infrastruktury ochrony zdrowia, może być znacznie trudniejsze niż mogłoby się wydawać. Istnieją jednak bazowe technologie, w które rozwiązanie tego typu musi być wyposażone, by można było rozpatrywać je jako kompletną platformę. Oto kluczowe z nich.

1. Zarządzanie zasobami

Do skutecznego zarządzania wszystkimi urządzeniami medycznymi niezbędne jest posiadanie kompletnego inwentarza zasobów. Niestety utrzymywanie go jest pracochłonne i wymaga czasu, w związku z czym placówki ochrony zdrowia potrzebują rozwiązań, które ułatwią to zadanie oraz podejmowanie decyzji związanych z cyklem życia urządzeń.

Organizacje chcące poprawić wydajność w zakresie zarządzania zasobami powinny wdrażać rozwiązania cyberbezpieczeństwa, które automatycznie gromadzą i dają dostęp do szczegółowych informacji o wszystkich urządzeniach (np. adres IP, numer seryjny, system operacyjny, producent itd.). Dzięki dynamicznemu uaktualnianiu stanu inwentarza możliwe jest także monitorowanie fizycznej lokalizacji urządzeń, znaczne zmniejszenie ryzyka i sprawne zarządzanie cyklem życia sprzętu.

2. Zarządzanie incydentami

Identyfikowanie potencjalnych incydentów jest kluczowe, jednak nie mniej ważne jest szacowanie potencjalnego ryzyka związanego z poszczególnymi zasobami oraz ocena jego wpływu na funkcjonowanie placówki. Nie wystarczy tutaj podejście polegające na pasywnym reagowaniu – proces skutecznego priorytetyzowania i łagodzenia ryzyka powinien rozpocząć się od opracowania kompleksowej strategii zarządzania incydentami, która obejmuje wieloetapowe gromadzenie danych, łącznie z profilowaniem wszystkich urządzeń działających w sieci.

3. Ochrona sieci

Rozwiązanie pozwalające na uproszczenie żmudnego procesu segmentacji sieci w placówkach medycznych daje możliwość zaoszczędzenia mnóstwa czasu. Dlatego warto wybierać rozwiązania oferujące zalecane reguły segmentacji, które mogą zostać łatwo wdrożone w istniejącej infrastrukturze. Zaawansowane rozwiązania pozwalają na ciągłe monitorowanie, dzięki czemu możliwe jest zrozumienie jak wygląda standardowa komunikacja między urządzeniami, co z kolei ułatwia wykrywanie wszelkich anomalii. Wdrażane rozwiązanie powinno także w pełni integrować się z funkcjonującymi w infrastrukturze technologiami (kontrola dostępu sieciowego, zapora sieciowa, EDR itp.), by zapewnić możliwość pełnego egzekwowania polityk bezpieczeństwa.

4. Wykrywanie zagrożeń

Brak medycznego kontekstu w wykrywaniu może znacznie utrudniać zrozumienie pełnego zakresu cyberzagrożeń. Kluczem do pełnego zrozumienia skomplikowanych przepływów zadań występujących w środowiskach medycznych jest zastosowanie wielu silników wykrywających celem profilowania wszystkich urządzeń, całej komunikacji oraz procesów w sieci. Aby jeszcze bardziej zwiększyć skuteczność ochrony, wdrażana platforma powinna w pełni integrować się z mechanizmami bezpieczeństwa, które funkcjonują już w infrastrukturze placówki, co pozwoli dodać medyczny kontekst do klasycznych rozwiązań ochrony IT.

5. Efektywność operacyjna

Może to nie być pierwsza rzecz, jaka przychodzi Ci do głowy, gdy myślisz o bezpieczeństwie w ochronie zdrowia, jednak szukając platformy ochrony warto wybrać rozwiązanie, które oferuje funkcje usprawniające codzienne działanie placówki przy jednoczesnym zapewnianiu bezpieczeństwa. Zrozumienie obciążenia oraz cyklu życia urządzeń może zapobiec wykorzystywaniu przez personel sprzętu, który wymaga wymiany lub posiada ewidentne luki w zabezpieczeniach.

Jak nowoczesne rozwiązania mogą pomóc w zabezpieczaniu placówek ochrony zdrowia?

Rozwiązania bezpieczeństwa w placówkach medycznych muszą kłaść nacisk na ochronę systemów, urządzeń oraz wrażliwych danych, a przede wszystkim zapewniać bezpieczne środowisko dla pacjentów. Zarządzanie tak skomplikowanym ekosystemem może być sporym wyzwaniem, jednak zrozumienie powstających zagrożeń, zapewnienie zgodności z regulacjami oraz stosowanie czołowych na rynku rozwiązań projektowanych z myślą o placówkach ochrony zdrowia, pozwala organizacjom medycznym na znaczne wzmocnienie zabezpieczeń przed cyberprzestępcami.

Tworzenie silnego fundamentu cyberbezpieczeństwa chroniącego urządzenia medyczne i technologie związane z automatyzacją budynków rozpoczyna się od wdrożenia wysokiej klasy platformy bezpieczeństwa, takiej jak Claroty Medigate, która pozwala na zmniejszenie cyberryzyka poprzez dostęp do funkcji zarządzania zasobami oraz incydentami, ochrony sieci, wykrywania zagrożeń oraz zwiększania wydajności operacyjnej.

Jeżeli chcesz dowiedzieć się, w jaki sposób rozwiązanie Claroty Medigate może wzmocnić cyberochronę w Twojej placówce medycznej, skontaktuj się z nami.

Źródło: claroty.com